Sensitivity Analysis ของการคำนวณผลประโยชน์พนักงาน มีไว้ทำไมนะ!?

การคำนวณผลประโยชน์พนักงานโดยนักคณิตศาสตร์ประกันภัย ตามมาตรฐานบัญชี TAS19 มักจะมีหัวข้อ “Sensitivity Analysis” หรือ “การวิเคราะห์ความอ่อนไหว” อยู่ในเล่มรายงาน หลายคนอาจสงสัยว่าหัวข้อนี้มีไว้เพื่ออะไร และเหตุใดจึงต้องใส่ไว้ในเล่มรายงาน? วันนี้เลยจะมาอธิบายให้เข้าใจ

การวิเคราะห์ความอ่อนไหว (Sensitivity Analysis) คือ การวิเคราะห์ว่าหากการตั้งสมมติฐานอัตราคิดลด อัตราการขึ้นเงินเดือน อัตราการหมุนเวียน และ อัตรามรณะ มีการเปลี่ยนแปลงไม่ว่าจะเพิ่มหรือลดจากสมมติฐานหลักนั้น มีผลต่อมูลค่าภาระผูกพัน ต้นทุนบริการ และดอกเบี้ยสุทธิจากหนี้สินอย่างไร ซึ่งการวิเคราะห์ความอ่อนไหวมีไว้ให้บริษัทดูตัวเลขคร่าวๆ ว่าหากปรับสมมติฐานใดเพิ่มหรือลดลง หนี้สิน ณ สิ้นปีงบประมาณจะเปลี่ยนแปลงเป็นเท่าใด นอกจากนี้ทางผู้สอบบัญชียังสามารถใช้ตัวเลขดังกล่าวในการเปิดหมายเหตุประกอบงบให้เป็นไปตามมาตรฐานบัญชี TAS19 ได้อีกด้วย

สมมติฐานที่ใช้ในการเปิดหมายเหตุประกอบงบส่วนใหญ่จะเปิดเผย 4 สมมติฐานหลัก ได้แก่

1. อัตราคิดลด (Discount Rate) เป็นสมมติฐานที่ใช้คิดกลับมาว่าควรตั้งเงินสำรองให้พนักงานเท่าไรในวันนี้ เพื่อจะได้นำไปจ่ายให้พนักงาน ณ วันเกษียณอายุ ซึ่งโดยปกติสมมติฐานอัตราคิดลดจะเพิ่มหรือลดจากสมมติฐานหลัก 0.25% - 1.00% สำหรับเล่มรายงานการคำนวณผลประโยชน์พนักงานของ ABS อัตราคิดลดจะเพิ่มหรือลดจากสมมติฐานหลักขั้นละ 0.50% ดังตาราง

การวิเคราะห์ความอ่อนไหวของอัตราคิดลด

ปจจัยความออนไหว ของสมมติฐาน	การเปลี่ยนแปลงของตัวแปร	ภาระผูกพันตามโครงการผลประโยชน ณ DD/MM/YY (บาท)
2.47%	ลง 2 ขั้น	1,793,070.49
2.97%	ลง 1 ขั้น	1,634,127.42
3.47%	สมมติฐานหลัก	1,491,686.91
3.97%	ขึ้น 1 ขั้น	1,363,890.93
4.47%	ขึ้น 2 ขั้น	1,249,102.96

2. อัตราการขึ้นเงินเดือน (Salary Increment Rate) เป็นสมมติฐานที่ใช้คำนวณไปในอนาคตว่าพนักงานแต่ละคนเมื่อครบอายุเกษียณแล้ว ค่าจ้างสุดท้ายจะเป็นเท่าใด โดยปกติสมมติฐานอัตราการขึ้นเงินเดือนจะเพิ่มหรือลดจากสมมติฐานหลัก 0.50% - 1.00% สำหรับเล่มรายงานการคำนวณผลประโยชน์พนักงานของ ABS อัตราการขึ้นเงินเดือน จะเพิ่มหรือลดจากสมมติฐานหลักขั้นละ 1.00% ดังตาราง

การวิเคราะห์ความอ่อนไหวของอัตราการขึ้นเงินเดือน

ปจจัยความออนไหว ของสมมติฐาน	การเปลี่ยนแปลงของตัวแปร	ภาระผูกพันตามโครงการผลประโยชน ณ DD/MM/YY (บาท)
3.00%	ลง 2 ขั้น	1,051,342.18
4.00%	ลง 1 ขั้น	1,250,212.27
5.00%	สมมติฐานหลัก	1,491,686.91
6.00%	ขึ้น 1 ขั้น	1,785,077.96
7.00%	ขึ้น 2 ขั้น	2,141,699.16

3. อัตราหมุนเวียนพนักงาน (Turnover Rate) เป็นสมมติฐานที่ใช้หาความน่าจะเป็นที่พนักงานจะอยู่ทำงานกับบริษัทไปจนถึงอายุเกษียณโดยไม่ลาออกก่อน โดยปกติสมมติฐานอัตราหมุนเวียนพนักงานจะเพิ่มหรือลดจากสมมติฐานหลัก 10.00% - 20.00% สำหรับเล่มรายงานการคำนวณผลประโยชน์พนักงานของ ABS อัตราหมุนเวียนพนักงาน จะเพิ่มหรือลดจากสมมติฐานหลักขั้นละ 20.00% ดังตาราง

การวิเคราะห์ความอ่อนไหวของอัตราการขึ้นเงินเดือน

ปจจัยความออนไหว ของสมมติฐาน	การเปลี่ยนแปลงของตัวแปร	ภาระผูกพันตามโครงการผลประโยชน ณ DD/MM/YY (บาท)
60.00% ของสมมติฐานหลัก	ลง 2 ขั้น	2,024,423.71
80.00% ของสมมติฐานหลัก	ลง 1 ขั้น	1,733,151.97
100.00% ของสมมติฐานหลัก	สมมติฐานหลัก	1,491,686.91
120.00% ของสมมติฐานหลัก	ขึ้น 1 ขั้น	1,290,742.75
140.00% ของสมมติฐานหลัก	ขึ้น 2 ขั้น	1,122,925.97

4. อัตรามรณะ (Mortality Rate) เป็นสมมติฐานที่ใช้หาความน่าจะเป็นที่พนักงานจะอยู่ทำงานกับบริษัทไปจนถึงอายุเกษียณโดยไม่เสียชีวิตก่อน โดยปกติสมมติฐานอัตรามรณะจะเพิ่มหรือลดจากสมมติฐานหลัก 10.00% - 20.00% สำหรับเล่มรายงานการคำนวณผลประโยชน์พนักงานของ ABS อัตรามรณะ จะเพิ่มหรือลดจากสมมติฐานหลักขั้นละ 20.00% ดังตาราง

การวิเคราะห์ความอ่อนไหวของอัตรามรณะ

ปจจัยความออนไหว ของสมมติฐาน	การเปลี่ยนแปลงของตัวแปร	ภาระผูกพันตามโครงการผลประโยชน ณ DD/MM/YY (บาท)
60.00% ของสมมติฐานหลัก	ลง 2 ขั้น	1,546,565.28
80.00% ของสมมติฐานหลัก	ลง 1 ขั้น	1,518,839.88
100.00% ของสมมติฐานหลัก	สมมติฐานหลัก	1,491,686.91
120.00% ของสมมติฐานหลัก	ขึ้น 1 ขั้น	1,465,094.36
140.00% ของสมมติฐานหลัก	ขึ้น 2 ขั้น	1,439,050.44

หากบริษัทของคุณยังไม่มีการคำนวณ หรืออยู่ระหว่างการเปลี่ยนมาตรฐานบัญชี เป็น TFRS for PAEs สามารถติดต่อ ABS สำหรับการคำนวณผลประโยชน์พนักงานตาม TAS19 ที่ถูกต้อง เราให้บริการอย่างมืออาชีพ ครอบคลุมทุกขั้นตอน พร้อมประสบการณ์มากกว่า 25 ปี และผลงานที่ได้รับความไว้วางใจจากกว่า 2,000 บริษัททั้งในประเทศและต่างประเทศ

อ้างอิงจาก: https://actuarialbusiness.com/th/knowledge/disclosures-in-employee-Benefit

---

เขียนและเรียบเรียงโดย อาจารย์ทอมมี่ (พิเชฐ เจียรมณีทวีสิน)

FSA, FIA, FRM, FSAT, MBA, MScFE (Hons), B.Eng (Hons)

อดีตนายกสมาคมนักคณิตศาสตร์ประกันภัยแห่งประเทศไทย และอาจารย์บรรยายด้านการคำนวณผลประโยชน์พนักงานด้วยหลักคณิตศาสตร์ประกันภัย ตามมาตรฐานบัญชี ฉบับที่ 19 TAS19 IAS19